Thiết bị đóng cắt điện là gì? Tìm hiểu về các thiết bị đóng cắt

Điện trở thành 1 phần thiết yếu của đời sống, tham gia vào hoạt động sản xuất và góp phần tạo nên sự phát triển của xã hội hiện đại. Mạch điện được cấu thành từ nhiều linh kiện, giúp quá trình sử dụng hiệu quả, an toàn hơn. Thiết bị đóng cắt điện là một trong những linh kiện quan trọng nhất hiện nay, góp phần tạo nên mạch điện.

Nhiều người sử dụng điện thường xuyên nhưng chưa thực sự hiểu thiết bị đóng cắt là gì? Đặc điểm của các thiết bị đóng cắt điện hiện nay như thế nào? Hãy cùng NGUYENGIANG.VN tìm hiểu rõ hơn về thiết bị đóng cắt mạch vô cùng quan trọng này.

Thiết bị đóng cắt điện là gì?

Thiết bị đóng cắt điện hay thiết bị chuyển mạch là những linh kiện có khả năng điều khiển dòng điện và bảo vệ tải tiêu thụ an toàn khỏi sự cố. Hiểu đơn giản, thiết bị chuyển mạch có khả năng đóng, ngắt mạch cho dòng điện chạy qua hay không.

Các thiết bị được kết nối với nhau thông qua dây dẫn để truyền tải và thực hiện phân phối dòng cũng như chuyển đổi điện năng linh hoạt theo nhu cầu sử dụng, trong mạch điện.

Thiết bị đóng ngắt khác với cầu trì ở chỗ, chúng sẽ được lắp đặt ở đầu tải tiêu thụ điện để kiểm soát dòng. Tất cả các thiết bị đóng ngắt sẽ có thiết bị chuyển mạch đóng vai trò bảo vệ chung cho toàn mạch.

Chức năng thiết bị đóng cắt mạch điện

Thiết bị đóng cắt mạch điện được dùng nhiều, bởi chúng thực sự tiện ích. Các chức năng của thiết bị đóng cắt mạch cụ thể như:

• Chức năng vận chuyển và phân phối dòng điện đến các nhánh mạch và thiết bị tải tiêu thụ điện trong mạch.

• Chức năng phá vỡ các dòng tải thông thường, ngắt mạch giúp tắt thiết bị khi không cần sử dụng đến.

• Chức năng ngắt mạch bảo vệ thiết bị khi có sự cố chập điện, ngắn mạch do quá tải dòng.

Tuỳ theo ứng dụng khác nhau mà thiết bị ngắt mạch sẽ đảm nhận chức năng riêng tương ứng.

Cấu tạo của một thiết bị đóng cắt

Hiện nay các thiết bị ngắt mạch được lắp đặt và chế tạo với đặc trưng riêng. Cấu tạo của chúng sẽ có sự thay đổi, phục vụ nhu cầu sử dụng khác nhau trong mạch điện. Nhưng nhìn chung, thiết bị đóng cắt điện sẽ gồm các thành phần sau: bộ ngắt mạch, rơ le bảo vệ, bộ chuyển mạch, bảng điều khiển, bộ chống sét, máy biến điện áp, máy biến dòng, bộ cách ly, cầu chì và các linh kiện khác.

Tùy theo thiết kế và đặc điểm thiết bị mà cấu tạo của thiết bị ngắt mạch sẽ có sự thay đổi. Trong điều kiện bình thường, thiết bị chuyển mạch đóng vai trò đóng/cắt mạch cấp điện cho tải tiêu thụ điện, phân phối điện năng…

Tuy nhiên, khi thiết bị có cảm ứng và đồng hồ đo điện, xác định được dòng có cường độ lớn chạy qua. Lúc này thiết bị sẽ ngắt mạch bảo vệ tải, đảm bảo an toàn cho hệ thống.

Phân loại thiết bị đóng cắt mạch điện hiện có

Thị trường hiện nay có nhiều thiết bị đóng ngắt điện, phục vụ nhu cầu đa dạng của người dùng. Phân loại một số thiết bị đóng ngắt đang được dùng phổ biến:

• Thiết bị MCB là thiết bị ngắt mạch thu nhỏ, được bọc trong vỏ bảo vệ nhỏ gọn. Chức năng của MCB là tự động chuyển mạch, để mạch hở khi có sự quá tải dòng.

• Thiết bị MCCB hay thiết bị át khối là cầu dao tự động dạng khối. Nhiệm vụ của MCCB dùng để ngắt dòng 1 pha, 2 pha, 3 pha khi quá tải dòng, sụt áp, ngắn mạch.

• Thiết bị RCCB nhiệm vụ chống rò điện, ngăn chặn cháy nổ, hỏa hoạn xảy ra. RCCB có độ nhạy cao, nên khi dùng cần đấu nối đất chống giật điện do tiếp xúc gián tiếp.

• Thiết bị RCBO là aptomat chống rò, lắp đặt với kích cỡ MCB 2P có thêm bảo vệ quá tải dòng. Chức năng của RCBO là ngắt mạch khi có sự cố xảy ra, phát hiện dòng rò và sự cố về thiết bị điện.

• Thiết bị ELCB hay rơ le bảo vệ chạm đất/ aptomat chống giật/ cầu dao chống rò điện. ELCB hoạt động trên nguyên tắc xác định sự chênh lệch dòng đi và về để ngắt mạch, bảo vệ an toàn lưới điện. Ứng dụng ELCB trong bình nóng lạnh.

• MPCB là thiết bị chuyển mạch chuyên dụng cho động cơ, bảo vệ an toàn motor. Thiết bị cho phép dòng vào nhưng ngăn chặn tình trạng quá dòng.

• ACB là một khí cụ điện có nhiệm vụ đóng ngắt và bảo vệ thiết bị điện khỏi sự cố, quá tải dòng. Cấu tạo của ACB khá phức tạp, hoạt động theo cơ chế năng lượng dự trữ bằng lò xo. ACB có độ tin cậy cao, tuổi thọ lớn và chi phí bảo trì thấp, được sử dụng cho tất cả các máy cắt không khí.

Mạch điện hoạt động liên tục và an toàn nhờ thiết bị linh kiện kiểm soát dòng. Thiết bị đóng cắt điện là 1 trong những giải pháp ngắt mạch, giúp người dùng sử dụng điện hiệu quả. Hiện nay, thị trường có nhiều thiết bị đóng cắt mạch, với thiết kế, tính năng khác nhau. Hy vọng những thông tin trên đây về thiết bị ngắt mạch sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về linh kiện quan trọng này, để chọn mua sử dụng hiệu quả.