Contactor là gì? Cấu tạo, nguyên lý và công dụng của contactor

Để điều khiển dòng điện, bảo vệ hệ thống điện và tiết kiệm điện năng, đều là những vai trò quan trọng của thiết bị contactor. Vậy contactor có cấu tạo, nguyên lý hoạt động và công dụng ra sao ? Mời các bạn cùng Nguyengiang.vn theo dõi nội dung sau.

Khái niệm contactor là gì?

Contactor (khởi động từ) là một thiết bị điện tử quan trọng trong hệ thống điều khiển điện và bảo vệ điện năng. Nó có thể bật/tắt các thiết bị điện với nhiều điện áp hoặc dòng điện một cách nhanh chóng và đáng tin cậy. Contactor được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống điều khiển và bảo vệ điện năng, bao gồm các hệ thống tự động hoá, thiết bị điện tự động, v.v...

Nó có thể hoạt động một cách liên tục và đảm bảo tính năng và an toàn cho các thiết bị điện. Với cấu tạo đơn giản và dễ sử dụng, Contactor là một trong những thiết bị điện tử phổ biến nhất và quan trọng nhất trong các hệ thống điều khiển và bảo vệ điện năng.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của contactor

Cấu tạo

Trong cấu tạo thiết bị, bao gồm những phần tử quan trọng như sau: 

• Khớp đẩy (armature): chuyển đổi sức điện thành sức cầu
• Coils: Tạo ra trở kháng điện từ để kích hoạt khớp đẩy
• Khớp vận hành (Operating lever): Kết nối giữa khớp đẩy và cửa cầu
• Cửa cầu (contact): Đóng/Mở tần số dòng điện
• Chân dẫn (terminals): Kết nối Contactor với các thiết bị điện khác

Contactor hoạt động bằng cách sử dụng sức điện để kích hoạt khớp đẩy, sau đó khớp đẩy kết nối hoặc tách ra cửa cầu để bật hoặc tắt dòng điện.

Nguyên lý hoạt động 

Contactor là thiết bị điện tử được sử dụng để bật và tắt một dòng điện cực lớn bằng cách kết nối hoặc tách các dây điện. Nó hoạt động theo nguyên lý cơ bản của lực đẩy của một mức điện áp thấp đến một cầu chì, dẫn đến kết nối hoặc tách dây điện cực lớn. Khi mức điện áp thấp được kết nối, lực đẩy của cầu chì kéo với nó một hoặc nhiều mặt chì để kết nối hoặc tách dây điện.

1. CONTACTOR (KHỞI ĐỘNG TỪ) MC-500A 3P 500A 220VAC LS
2. CONTACTOR (KHỞI ĐỘNG TỪ) MC-32A 3P 32A LS
3. CONTACTOR (KHỞI ĐỘNG TỪ) MC-22B 3P 22A LS

Công dụng, phân loại của Contactor

Công dụng contactor

Contactor được sử dụng để bật và tắt các thiết bị điện cực lớn như: máy móc, động cơ, thiết bị điều khiển, hệ thống chiếu sáng và nhiều hệ thống khác. Nó có ưu điểm là có thể kết nối hoặc tách dây điện cực lớn mà không cần sự tồn tại của mức điện áp lớn, giúp tăng tuổi thọ và tính bảo mật của thiết bị. Nó cũng giúp giảm chi phí vật liệu và tăng tính di động trong việc sử dụng và bảo trì hệ thống.

Phân loại contactor

Contactor có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau như kích thước, công suất điện, dòng điện, công nghệ điều khiển, vv.

• Theo kích thước: Contactor có thể được phân loại theo kích thước nhỏ hoặc lớn, tùy thuộc vào sức chứa điện cần thiết và kích thước của thiết bị cần điều khiển.
• Theo công suất điện: Contactor có thể được phân loại theo công suất điện, ví dụ như công suất điện thấp, trung bình và cao.
• Theo dòng điện: Contactor có thể được phân loại theo dòng điện, ví dụ như dòng điện thấp và cao.
• Theo công nghệ điều khiển: Contactor có thể được phân loại theo công nghệ điều khiển, ví dụ như công nghệ điều khiển tự động hoặc công nghệ điều khiển tay.

Trong mỗi phân loại, các contactor có thể có các tính năng và ưu điểm riêng biệt, vì vậy trước khi chọn contactor, người sử dụng cần phải xem xét các yêu cầu và nhu cầu của hệ thống điện.

Tính ứng dụng của contactor

Trong hệ thống điện năng, contactor đem lại nhiều ứng dụng linh hoạt trong đời sống con người. Nó có thể bật/tắt các máy móc như máy ép, máy cắt trong điều khiển máy móc. Contactor được sử dụng để bật/tắt hệ thống điện như điều khiển điện năng, hệ thống điều khiển quạt, điều khiểu động cơ.

Kể cả những thiết bị điện như điều hòa, máy lạnh, máy sưởi cũng có cơ chế bật/tắt từ contactor. Và đặc biệt, nó có thể điều khiển cả hệ thống giao tiếp, như là hệ thống báo động, hệ thống điều khiển cửa tự động.

Những điểm hạn chế của contactor

Dù là một thiết bị điều khiển phổ biến, được đánh giá có hiệu quả rất cao nhưng contactor vẫn có một số nhược điểm như sau:

• Không đủ bền: có thể bị hư hỏng hoặc sụt hiệu suất do sử dụng quá tải hoặc quá trình bảo trì thiếu kỹ lưỡng.
• Nặng và dài: là thiết bị lớn và nặng, cần một không gian lưu trữ và di chuyển thích hợp.
• Tiêu hao điện năng: Contactor cần đầy đủ điện năng để hoạt động, có thể dẫn đến tăng giá tiêu thụ điện.
• Áp suất cao: Contactor cần áp suất cao để hoạt động, có thể dẫn đến sự cố kỹ thuật hoặc tổn thất tài sản.
• Chất lượng âm thanh: Contactor có thể gây ra tiếng ồn khi hoạt động, cần các biện pháp izolasion để giảm tiếng ồn.

Kết luận

Contactor là một thiết bị điều khiển điện quan trọng và phổ biến trong các hệ thống điện và công nghiệp. Nó cho phép bật và tắt nguồn điện một cách an toàn và hiệu quả, từ đó giúp giảm tổn thất và bảo vệ máy móc. Tuy nhiên, nó cũng có một số nhược điểm như không đủ bền, nặng và dài, tiêu hao điện năng, áp suất cao. Chính vì vậy, việc chọn và sử dụng contactor phải được tận dụng và kiểm soát chặt chẽ để đạt được hiệu quả tối đa.

Xem thêm một số bài viết: 

1. Tiết diện dây dẫn là gì? Hướng dẫn cách tính tiết diện dây dẫn điện
2. Mối nối dây dẫn điện là gì? Có những loại mối nối dây dẫn điện phổ biến nào?
3. Relay là gì? Relay có chức năng và nguyên lý hoạt động như thế nào